Przez swoją krew Pan nas zbawia i wydaje swoją duszę za naszą duszę i swoje ciało za nasze ciało.

Jezus dał nam kielich i powiedział, że to jest Jego Krew, przez którą umacnia naszą krew; także chleb, który należy do rzeczy stworzonych, uczynił swoim własnym Ciałem i przez nie umacnia nasze ciało.

Gdy Chrystus przyjął ciało i stał się człowiekiem, zrekapitulował w sobie długi szereg ludzkości i dał nam w tym ujęciu zbawienie, tak że cośmy stracili w Adamie (być na obraz i podobieństwo Boże), tośmy odzyskali w Chrystusie Jezusie.

Ponieważ było niemożliwe stwarzać na nowo człowieka, który już raz został pokonany i nieposłuszeństwem złamany, i dać mu możność odzyskania wieńca zwycięstwa, a z drugiej strony było również niemożliwe, żeby człowiek przez grzech upadły uzyskał zbawienie, przeto jednego i drugiego dokonał Syn, który zstąpił od Ojca, przyjął Ciało, uniżył się aż do śmierci dla naszego zbawienia.

Ofiara dziękczynna

Kościół więc składa ofiarę, posłuszny poleceniu swego Pana, która jest uznawana przez Boga jako ofiara czysta. Tak również Paweł mówi do Filipian (4,18): "Jestem w całej pełni zaopatrzony, otrzymawszy przez Epafrodyta od was «wdzięczną woń», ofiarę przyjemną, miłą Bogu".

Musimy bowiem składać Bogu ofiarę i okazywać we wszystkim wdzięczność Bogu Stwórcy, z czystym sercem, ze szczerą wiarą, z mocną nadzieją i z żarliwą miłością, ofiarując Mu pierwociny z Jego stworzeń.

Taką właśnie ofiarę czystą składa Stwórcy tylko Kościół, gdyż ofiaruje Mu w dziękczynieniu [rzeczy wzięte] z Jego stworzenia.

Bezowocne i bluźniercze ofiary

Żydzi tak nie ofiarują: bowiem ich ręce są krwią splamione (por. Iz 59,3), gdyż nie przyjęli Słowa, przez które ofiara jest Bogu składana.

Żaden też z heretyków [nie składa ofiary tak, jak czyni to Kościół katolicki]. Niektórzy bowiem, odróżniając stworzyciela od Ojca, to gdy ofiarowują Mu to, co uznają za swoje, czynią Go chciwym cudzej własności i pragnącym tego, co nie należy do Niego.

Ci zaś, którzy utrzymują, że rzeczy materialne pochodzą z odstępstwa, niewiedzy i pożądliwości - to kiedy ofiarowują Mu owoce niewiedzy, pożądliwości i odstępstwa, grzeszą przeciwko swemu Ojcu, raczej Go znieważając, niż składając dziękczynienie.

Jakie może mieć dla nich [tj. heretyków] znaczenie to, że chleb, nad którym składa się dziękczynienie, jest ciałem ich Pana, a kielich jest Jego krwią, jeśli nie uznają Go za Syna Stwórcy świata, to znaczy nie uznają Go za Jego Słowo, przez które drzewo "owoc przynosi" i źródła płyną, a "ziemia wydaje naprzód źdźbło, potem kłos, a potem pełne ziarno w kłosie"? (por. Mk 4,28).

A zatem, jak mogą heretycy utrzymywać, że ciało ulega zepsuciu i nie otrzyma życia, kiedy przecież karmi się ciałem i krwią Pańską? Niech albo swoje wierzenia zmienią, albo też zaniechają ofiary, o której mowa.

Nie zwyczajny chleb

Nasza zaś wiara jest w harmonii z nauką o Eucharystii, a Eucharystia potwierdza naszą wiarę. Składamy bowiem Bogu to, co jest Jego, przez co znowu wyznajemy wspólnotę i jedność ciała z duchem. Albowiem jak chleb, który jest czymś ziemskim, otrzymawszy wezwanie Boga, już nie jest zwyczajnym chlebem, ale Eucharystią składającą się z dwu rzeczy, z ziemskiej i niebieskiej, tak też nasze ciała, przyjąwszy Eucharystię, już nie ulegają zniszczeniu, bo mają nadzieję zmartwychwstania.

Eucharystia jest więc streszczeniem i podsumowaniem całej naszej wiary. Nasz sposób myślenia zgadza się z Eucharystią, a Eucharystia ze swej strony potwierdza nasz sposób myślenia.

Fragmenty z dzieł św. Ireneusza z Lyonu: Przeciw herezjom i Wykład nauki apostolskiej.